اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اهواز

سرزمین نان و حماسه

اتاق اهواز دوشنبه 10/Mehr/1402 10:29

از هر زاویه ای سخن گفتن یا نوشتن درباره خوزستان ، کار سختی است .

بخشندگی کدام استان را می شود  فقط با بخشی از سخاوت کم نظیر این استان مقایسه کرد؟

سختی سخن آنجا نمایانتر می شود که خوزستان بیشتر عطا و کمتر دریافت می کند که معنی این رفتار چیزی جز ایثار نیست.

می گویند در بخشش لذتی وجود دارد که فقط بخشندگان آن را حس می کنند و طایفه بخیلان از این لذت محرومند. می خواهیم سرزمینی را توصیف کنیم که با وجودِ نیازهای فراوانش  نان ، آب و انرژی به مردمان کشورش هدیه می دهد . می بخشد.

در پیام هفته دفاع مقدس نتوانستیم آنگونه که حق مطلب  است به صفتِ چهارم یعنی تامین امنیت و محافظت از تمامیت ارضی کشور، در کنار بخشندگی خوزستان یعنی آب ، انرژی و نان سخن بگوییم.

کدام قطعه از جغرافیای وطن را می توان یافت که همزمان بتواند بر آسمان میهن بارانی از نان، آب ، امنیت و انرژی ببارد و بواسطه ی این بارش، توسعه، خرمی و آرامش را به مناطق مختلف کشور هدیه بکند ،  درحالی که گاهی خود در تامین ابتدایی ترین نیازهایش مانده باشد.

وقتی به جنگ تحمیلی و نقش مردم روستاها و شهرهای خوزستان که با تمام وجود فشارها را به جان خریدند و پاسداری از سرزمین و فدا شدن در این راه را عاشق گونه به جان خریدند،  مرور می کنیم  به این نتیجه می رسیم که ایثار واژه ای ناقص و نارسا برای شرح حال خوزستان و نقش آن در جنگ است.

 شاید عبارت مشهور امام راحل مبنی بر: " خوزستان دین خود را به اسلام و ایران ادا کرد " عبارتی باشد که بتواند عمق جانفشانی این استان را نشان بدهد. از این منظر خوزستان همه بدهی خود را پرداخت کرده و آیا وقت آن نرسیده که به پاس این فداکاری و ایثار، توجهی ویژه به خوزستان داشت؟

شاید اشغال بندرِ مهم خرمشهر ، بُستان ، هویزه و محاصره ی آبادان که نماد توسعه و صنعت نفت کشور به شمار می رفت، برای شرح و تبیین نقش خوزستان در جنگ و لزوم رفع محرومیت از چهره آن کافی باشد.

نگارنده فعال اقتصادی و بغیر از بُعد معنوی جنگ قطعا نگاهی به آثار آن بر اقتصاد نیز داشته و دارم. از نفت و گاز و حتی پتروشیمی ها که نماد برجسته ی خوزستان به شمار می روند، می گذریم و به سایر موارد  اشاره وار می پردازیم.

گندم محصولی استراتژیک و مهمترین قلم از سفره ی هموطنان را تشکیل می دهد. شکر نیز چنین وضعیتی دارد و خوزستان در تولید این دو محصول اساسی حرف اول را می زند. کاشت دانه  روغنی کلزا توسط کشاورزان خوزستانی در چند سال اخیر نیز گویای این حقیقت است که بخش عمده ای از سبد غذایی خانوارها در این استان تولید می شود. صرف نظر از آمار مستند و موجود،  حجم تولید سایر محصولات کشاورزی و باغی نیز قابل توجه است. بنادر بزرگ کشور در خوزستان و ۲ مرز مشترک با عراق با توجه به اینکه بیشترین صادرات ما به این کشور است، در این استان قرار دارند.

بکارگیری عنوان زرخیز برای این استان عنوانی ناشی از تعصب نیست بلکه جزء جزء این سرزمین گویای وجود ثروت و فرصت و ظرفیت‌های مختلف اقتصادی و بیانگر اهمیت آن برای همه ملت و کل کشور ایران است. صنایع اعم از سنگین همچون فولاد و صنایع متوسط و کوچک نیز حائز اهمیت هستند. خاک خوزستان جلگه ای و بسیار حاصلخیز و در گذشته ی بسیار نزدیک به جریان چند رود مهم مانند کارون و کرخه بر روی آن معروف است و حکایت تلخ از آنجا آغاز می شود که سیاست انتقال آب‌های این دو رودخانه به سایر نقاط کشور بگونه ای بوده که بعضاً کشت کشاورز خوزستانی بدلیل بی آبی متوقف و در مقابل کشاورزی در استانی دیگر اقدام به کشت و کشاورزی می کند که چنین امری با اعلام اولیه مبنی بر انتقال مازاد آب خوزستان در تضاد است. لذا بهترین تعبیر برای بیان این حالت مظلومیت هرچه بیشتر استان خوزستان و کشاورزان زحمتکش آن است.

همانطور که در اول این یاداشت گفتیم، سخن گفتن در خصوص خوزستان واقعا سخت و مالامال از تضاد و تناقض و شاید انتظارات مردم از مسئولین دقیقاً به چنین تناقض هایی مربوط بشود.

حال و روز بستان و خرمشهر و آبادان که طعم تلخ اشغال و محاصره را با تمام وجود خود چشیدند، نباید این باشد که می بینیم. اهواز مرکز این استان ثروتمند و مملو از عقب ماندگی عمرانی است. بطور کلی وضع استان خوزستان بعنوان استانی که صفت فداکاری و ازخودگذشتگی در جنگ شایسته آن است ،نباید این باشد که می بینیم و دولت‌های مختلف در طول چند دهه ی گذشته اگر هر کدام گام یا گامهایی در توسعه شهری و روستایی، توسعه ی راه‌ها، امور آموزشی، بهداشت و درمان و موضوعات رفاهی برمی داشتند، قطعا شرایط بگونه ای دیگر رقم می خورد و اوضاع این استان به سمت بهبودی هرچه بیشتر پیش می رفت. هنوز هم دیر نشده و چنانچه نگاه مسئولان نگاهی عمیق و قانونی نسبت به خوزستان باشد، بدون شک می توان به آینده خوشبین شد.

در هرحال سخن از خوزستان، سرزمینی که امنیت، نان، آنرژی و آب به همه کشور می بخشد، سخنی بسیار سخت است.

 

محمدجواد امانی

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اهواز