هيئت وزيران در جلسه 1403/8/2 به پيشنهاد وزارت نفت (با همكاري سازمان برنامه و بودجه كشور، وزارت راه و شهرسازي و فرماندهي انتظامي جمهوري اسلامي ايران) و به استناد اصل يكصد و سي و هشتم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و جزء (۱) بند (ث) تبصره (۴) ماده واحده قانون بودجه سال 1403 كل كشور، آيين نامه اجرايي جزء مذكور را به شرح زير تصويب كرد:
ماده 1 – در اين آيين نامه، اصطلاحات زير در معاني مشروح مربوط به كار مي روند:
1- آيين نامه ساماندهي صنعت خودرو: آيين نامه اجرايي ماده (10) قانون ساماندهي صنعت خودرو موضوع تصويب نامه شماره 243368/ت61387هـ مورخ 1402/12/28.
2- وسيله نقليه برون شهري: انواع وسايل نقليه سواري، مسافربري (از جمله اتوبوس، اتوبوس متوسط (ميدل باس)، ميني بوس، سواري و ون) و باربري (از جمله تريلي، كاميون، كاميونت و وانت بار) نفت گاز سوز و يا دوگانه سوز (نفت گاز - سي ان جي) كه اقدام به تردد بين شهرها مي نمايند.
3- سند حمل الكترونيكي: اقلام اطلاعاتي الكترونيكي مرتبط با صورت وضعيت مسافري، بارنامه داخلي و بارنامه بين المللي موضوع مواد (2) تا (4) قانون الزام شركت ها و مؤسسات ترابري جاده اي به استفاده از صورت وضعيت مسافري و بارنامه مصوب 1368 با اصلاحات بعدي آن و سند حمل وسايل نقليه سواري داراي تردد برون شهري.
4- فراجا: فرماندهي انتظامي جمهوري اسلامي ايران (پليس امنيت اقتصادي و پليس راهنمايي و رانندگي)
5- كارگروه راهبري: كارگروهي متشكل از نمايندگان وزارتخانه هاي نفت (شركت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران (رييس كارگروه)، راه و شهرسازي (سازمان راهداري و حمل و نقل جاده اي و سازمان هواشناسي كشور)، كشور (سازمان شهرداري ها و دهياريهاي كشور) و اطلاعات، سازمان برنامه و بودجه كشور، فراجا (پليس امنيت اقتصادي)، ستاد مركزي مبارزه با قاچاق كالا و ارز و ستاد مديريت حمل و نقل و سوخت كه مسئوليت تعيين ميزان مصرف سوخت، پايش و نظارت بر اجراي اين آيين نامه را با رعايت ماده (2) اين آيين نامه بر عهده دارد.
6- دوره: بازه زماني مبناي محاسبه پيمايش وسايل نقليه برون شهري كه توسط كارگروه راهبري با رعايت ماده (2) اين آيين نامه تعيين مي گردد.
7- شركت پخش: شركت ملي پخش فراورده هاي نفتي ايران.
8- سازمان: سازمان راهداري و حمل و نقل جاده اي (وزارت راه و شهرسازي).
9- نرخ مصوب: قيمت نفت گاز مصرف كننده مطابق با تصويب نامه شماره 26096/ت51920هـ مورخ 1394/3/4 و اصلاحات بعدي آن.
10- سامانه ايفام: سامانه تخصيص سهميه بر مبناي پيمايش شركت پخش.
11- پايگاه قواعد: بخشي از اطلاعات سامانه ايفام كه حاوي ميزان تخصيص سهميه در هر (100) كيلومتر پيمايش با توجه به بازه هاي زماني متناسب با سن خودرو است و با رعايت تصويب نامه شماره 123367/ت61025هـ مورخ 1402/7/15 مشخص مي گردد.
12- كلاس ناوگان (كاربري): تقسيم بندي وسايط نقليه باري بر اساس ظرفيت (تناژ) حمل و وسايط نقليه مسافري بر اساس ظرفيت مسافر.
۱۳- قيمت خريد نفت گاز از پالايشگاه ها: قيمتي كه به استناد جزء (2) بند (الف) ماده (1) قانون الحاق برخي مواد به قانون تنظيم بخشي از مقررات مالي دولت (۲) مصوب 1393 تعيين مي شود.
ماده 2- سازمان مكلف به نظارت بر عملكرد صحيح شركت هاي حمل و نقل و مراكز صدور صورت وضعيت انتقال مسافري و بارنامه هاي داخلي و بين المللي حمل بار و نيز تأييد ميزان پيمايش محقق شده وسايل نقليه برون شهري و اطلاعات سند حمل الكترونيكي (مشتمل بر مبدأ، مسير، مقصد، تاريخ و زمان شروع و پايان سفر، تاريخ اعتبار بارنامه، كلاس ناوگان، شماره پلاك ناوگان، ميزان مسافت (با ذكر بار/ بدون بار)، شماره شناسايي خودرو (وي آي اِن)، شماره ملي مالك، شماره ملي رانندگان) و ارسال به صورت برخط به شركت پخش است. ضرايب اقليمي مؤثر در محاسبه سهميه ناوگان، به پيشنهاد كارگروه راهبري و تصويب وزير نفت، توسط وي ابلاغ مي شود.
تبصره 1- مسئوليت صحت و اعتبار پيمايش با بار و بدون بار محقق شده وسايل نقليه برون شهري بر عهده سازمان مي باشد.
تبصره 2- شركت پخش موظف است پس از دريافت اطلاعات از سازمان و فراجا، تقاطع گيري اطلاعات دريافتي با مكان سوخت گيري وسيله نقليه برون شهري را انجام داده و مغايرت هاي حاصل به ازاي هر دوره را به سازمان منعكس و همزمان سوخت مازاد تخصيص يافته (متناسب با ميزان پيمايش كاهش يافته) را از سهميه نفت گاز دوره جاري وسيله نقليه برون شهري متخلف كسر و در صورت عدم موجودي كافي در دوره هاي بعدي نسبت به كاهش سهميه اقدام نمايد.
تبصره 3- سازمان موظف است به ازاي هر سند حمل الكترونيكي ارسالي، اطلاعات دوربين هاي پايش شد آمد بين شهري را به منظور تطبيق سوخت هاي تخصيص يافته در ابتداي دوره با عملكرد اعلامي سازمان در همان دوره براساس اطلاعات مذكور و اصلاح سهميه تخصيصي در صورت لزوم مطابق با تبصره (4) اين ماده، در اختيار شركت پخش و فراجا قرار دهد.
تبصره ۴– سازمان موظف است در هر دوره اطلاعات مرتبط با تخلفات جاده اي اعم از انحراف مسير و يا ساير موارد احرازكننده عدم تحقق سفر را مطابق با اطلاعات سند حمل الكترونيكي به همراه اطلاعات مرتبط با تردد ناوگان نفت گاز سوز به صورت برخط به فراجا ارسال نمايد.
سازمان موظف است بلافاصله پس از دريافت اطلاعات، ضمن اعمال قانون، نسبت به اعلام ميزان كاهش پيمايش وفق تخلف حادث شده، به شركت پخش اقدام نمايد. شركت پخش موظف است نسبت به كاهش سهميه نفت گاز متناسب با ميزان پيمايش كاهش يافته از سهميه دوره جاري وسيله نقليه متخلف كسر و در صورت عدم موجودي كافي، در دوره هاي بعدي نسبت به كاهش سهميه اقدام نمايد.
تبصره 5- شركت پخش مجاز است بر مبناي اطلاعات دريافتي در اين ماده، محدوديت سوخت گيري صرفاً در مسير صورت وضعيت يا بارنامه جاري را با رعايت ماده (8) اين آيين نامه اجرايي نمايد. شيوه نامه اجرايي اين تبصره ظرف يك هفته از تاريخ ابلاغ اين آيين نامه با رعايت ملاحظات امنيتي از جمله مربوط به نيروهاي مسلح توسط كارگروه راهبري تصويب و پس از تأييد وزراي ذيربط وزارتخانه هاي عضو كارگروه، با رعايت ماده (19) آيين نامه داخلي هيئت دولت ابلاغ مي شود.
ماده ۳- شركت پخش مكلف است مطابق تبصره (۳) ماده (۱۵) آيين نامه ساماندهي صنعت خودرو، بلافاصله پس از دريافت اطلاعات وسايل نقليه اسقاطي، كارت سوخت خودروهاي اسقاط شده را مسدود و ابطال نمايد.
تبصره 1- مراكز اسقاط وسايل نقليه مكلفند به همراه ساير مدارك موردنياز جهت اسقاط وسايل نقليه، كارت سوخت متعلق به وسيله نقليه اسقاطي را دريافت و بلافاصله نسبت به سوراخ كردن (پانچ) تراشه آن اقدام نمايند.
تبصره ۲- وزارت صنعت، معدن و تجارت مطابق ماده (۳) آيين نامه ساماندهي صنعت خودرو مكلف است بلافاصله پس از ثبت و تكميل فرايند اسقاط خودرو در سامانه جامع اسقاط وسايل نقليه، نسبت به ارسال اطلاعات خودرو و كارت سوخت خودرو اسقاط شده به صورت برخط به شركت پخش، سازمان، ستاد مديريت حمل و نقل و سوخت و فراجا اقدام نمايد.
ماده ۴- شركت پخش مكلف است مطابق با سامانه ايفام و پس از صحت سنجي نسبت به تخصيص سوخت بر مبناي پيمايش و با رعايت مفاد اين آيين نامه اقدام نمايد.
تبصره - وزارت صنعت، معدن و تجارت مكلف است ظرف سه ماه، نسبت به به روزرساني پايگاه قواعد مطابق با ضوابط تصويب نامه شماره 123367/ت61025هـ مورخ 1402/7/15 اقدام نمايد.
ماده ۵ - در اجراي ماده (۴۸) قانون بيمه اجباري خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشي از وسايل نقليه مصوب 1395، ستاد مديريت حمل و نقل و سوخت مكلف است اطلاعات وسايل نقليه فاقد معاينه فني و بيمه شخص ثالث را شناسايي و به منظور غيرفعال نمودن كارت سوخت و عدم تخصيص سهميه سوخت براساس اقلام اطلاعاتي اعلام شده توسط شركت پخش (از جمله شماره پلاك و شماره شناسايي خودرو (وي آي اِن)) به صورت برخط به شركت پخش، سازمان و فراجا ارسال نمايد.
شركت پخش موظف است براساس اطلاعات دريافتي، نسبت به قطع سهميه و غيرفعال نمودن موقت كارت سوخت وسايل نقليه فاقد بيمه شخص ثالث يا معاينه فني اقدام نمايد.
تبصره - فراجا و وزارت كشور مكلفند در راستاي شناسايي ناوگان فاقد معاينه فني به ترتيب، دسترسي برخط اطلاعات كل ناوگان و ناوگان داراي معاينه فني را در اختيار ستاد مديريت حمل و نقل و سوخت قرار دهند.
ماده 6- تمامي دستگاه هاي اجرايي موضوع اين آيين نامه موظفند با رعايت قانون مديريت داده ها و اطلاعات ملي مصوب 1401، تمامي داده هاي مورد نياز براي راستي آزمايي پيمايش وسايل نقليه برون شهري مطابق با اين آيين نامه را به صورت برخط در اختيار شركت پخش و فراجا قرار دهند.
تبصره - فراجا موظف به ارائه برخط اطلاعات شماره پلاك و شماره شناسايي خودرو (وي آي اِن) وسايل نقليه برون شهري در زمان صدور كارت سوخت و المثني آن به شركت پخش مي باشد.
ماده 7- تخصيص سوخت نفت گاز با نرخ مصوب صرفاً به وسايل نقليه داراي سند حمل الكترونيكي برخط مجاز است و سازمان مكلف به ارائه به موقع اطلاعات پيمايش آنها مطابق با شرايط مندرج در اين آيين نامه است.
ماده 8- دريافت سوخت نفت گاز مازاد بر سهميه بر اساس اين آيين نامه، صرفاً با درخواست متقاضي و با قيمت خريد نفت گاز از پالايشگاه ها، در سقف (300) الي (600) ليتر در ماه، امكان پذير مي باشد.
تبصره 1- شركت پخش موظف است سوخت موردنياز وسايل نقليه سواري نفت گازسوز را به نرخ خريد نفت گاز از پالايشگاه ها و از طريق سامانه هوشمند سوخت عرضه كند.
تبصره 2- در صورتي كه ناوگان بين شهرها تردد داشته باشند، ملاك تخصيص سهميه سوخت، اسناد حمل صادره از سازمان مي باشد.
محمدرضا عارف
معاون اول رئيس جمهور